The Dynamics of Murabahah Commodity Financing Law in Islamic Banking: A Review of Muamalah Jurisprudence

DOI: https://doi.org/10.26618/wfr9fs65

Authors

  • Muhamad Faizal Akbar Universitas Islam Negeri Sunan Kalijaga

Komoditi Murabahah, Perbankan Syariah, Fiqh Muamalah.

Abstract

Islamic banking is a financial institution based on Sharia principles, particularly in the contractual products it offers. Murabahah commodity or tawarruq financing refers to a sale and purchase transaction involving deferred payments, structured with the primary objective of obtaining immediate cash liquidity. The purpose of this study is to examine more deeply the legal status of commodity murabahah financing in Islamic banking from the perspective of fiqh muamalah, by analyzing its implementation and the boundaries set by Sharia banking regulations. The research aims to determine the validity and legality of commodity murabahah contracts based on the regulatory frameworks in three countries: Saudi Arabia, Malaysia, and Indonesia. This article is categorized as field research with a qualitative approach. The methodology used is normative legal research, presented in a descriptive-analytical manner The research results conclude that the concept of murabahah commodity financing in Islamic banking, such as in Saudi Arabia and Malaysia, is allowed to be implemented with the respective regulations and provisions of each country.  Whereas in Indonesia, murabahah commodity financing is still a subject of debate among scholars, so it cannot be fully implemented in Islamic banking.  Although the commodity murabahah financing product cannot yet be used, in the DSN-MUI Fatwa No. 82 of 2011, similar transactions are permitted with several additional conditions that must be implemented in the execution of the transaction contract.

References

Ali, M. M., & Hassan, R. (2020). Survey on Sharīʿah non-compliant events in Islamic banks in the practice of tawarruq financing in Malaysia. ISRA International Journal of Islamic Finance, 12(2), 151–169. https://doi.org/10.1108/IJIF-07-2018-0075

Amnisuhailah Binti Abarahan, Muhammad Yusuf Saleem, & Azman Mohd. Noor. (2021). Commodity Murabahah Home Financing in Malaysia in the Case of Abandoned Housing Projects: A Shariah Analysis on Its Operation. AR-RĀ’IQ, 4(1), 107–137. https://doi.org/10.59202/riq.v4i1.425

Anas, I. F., Kambut, A., & Virlandana A, R. (2022). Analisis Implementasi Kerangka Kerja Kepatuhan Syariah sebagai Upaya Mitigasi Risiko Kepatuhan pada Bank Syariah. Jurnal Ekonomi Rabbani, 2(2). https://doi.org/10.53566/jer.v2i2.106

Aprianto, N. E. K. & Iftiarini Rahmatun Nazilah. (2023). Analysis of the Concept of tawarruq in the Perspective of Sharia Economic Law. El-Uqud: Jurnal Kajian Hukum Ekonomi Syariah, 1(1), 47–59. https://doi.org/10.24090/eluqud.v1i1.7718

Ardani, A. M. (2024). Kompleksitas Praktik Murabahah di Perbankan Syariah. Jurnal Yustisiabel, 8(2), 188–204. https://doi.org/10.32529/yustisiabel.v8i2.3214

Awal Rifai Wahab. (2022). Implementasi Qawā`id Fiqhiyyah dalam Ekonomi Syariah. AL-KHIYAR: Jurnal Bidang Muamalah Dan Ekonomi Islam, 2(1), 102–113. https://doi.org/10.36701/al-khiyar.v2i1.540

Awaluddin, A., & Febrian, A. (2020). Kedudukan Fatwa DSN-MUI dalam Transaksi Keuangan pada Lembaga Keuangan Syariah di Indonesia. Al Hurriyah : Jurnal Hukum Islam, 5(2), 196. https://doi.org/10.30983/alhurriyah.v5i2.3366

Badruddin & Hasan Husaini. (2025). Berbagai bentuk dalam jual beli: Ba’i al-wafa, ba’i al-inah, ba’i bitsaman ‘ajil, dan ba’i tawarruq. Jurnal Riset Multidisiplin Edukasi, 1(2), 87–104. https://doi.org/10.71282/jurmie.v1i2.16

Barre, G. M. (2022). tawarruq as an alternative product for bai al-inah within the Islamic banking system: A case study of Somali Islamic banks. Asian Economic and Financial Review, 13(1), 85–97. https://doi.org/10.55493/5002.v13i1.4697

Hera Susanti, K. (2024). Tantangan dan Peluang Perbankan Syariah di Era Digital dalam Pertumbuhan Berkelanjutan. Persya: Jurnal Perbankan Syariah, 2(1), 13–19. https://doi.org/10.62070/persya.v2i1.53

Ilias, I. @ I., Nasrun, M., & Muhamed, N. A. (2024). Unveiling the terrain of non-bank Islamic personal financing: Current practices, challenges, and future prospects. Journal of Islamic Accounting and Business Research. https://doi.org/10.1108/JIABR-07-2023-0221

Maskun, M. (2014). Tinjauan Hukum Islam Terhadap Jual Beli Dengan Sistem Kredit. AKADEMIKA, 8(2), 255–264. https://doi.org/10.30736/akademika.v8i2.90

Mubarroq, A. C., & Latifah, L. (2023). Analisis Konsep Muamalah Berdasarkan Kaidah Fiqh Muamalah Kontemporer. Tadayun: Jurnal Hukum Ekonomi Syariah, 4(1), 95–108. https://doi.org/10.24239/tadayun.v4i1.101

Muchsony, F. & Mursyid. (2024). Pembiayaan Murabahah Pada Perbankan Syariah di Indonesia. Rayah Al-Islam, 8(3), 1524–1543. https://doi.org/10.37274/rais.v8i3.1093

Mulyanti, N. R., & Widyowati, D. S. (2023). Tinjauan Hukum Ekonomi Syariah Terhadap ShopeePay Later. Jurnal Ilmu Syariah Dan Hukum (JISYAKU), 2(2), 137–147. https://doi.org/10.23971/jisyaku.v2i2.6870

Munawar, F. A., & Rohmah, S. N. (2021). Tinjauan Hukum Islam dan Hukum Positif Terhadap Praktik Pembiayaan Murabahah; Studi Kasus di Baitul Maal Wat Tamwil Ta’awun Finance Jakarta Selatan. SALAM: Jurnal Sosial Dan Budaya Syar-i, 8(5), 1583–1594. https://doi.org/10.15408/sjsbs.v8i6.23343

Rahayu, S. U., Sahrudin, S., & Ritonga, S. M. (2023). Analisis Jual Beli dalam Perspektif Islam. El-Mujtama: Jurnal Pengabdian Masyarakat, 4(2), 1171–1179. https://doi.org/10.47467/elmujtama.v4i2.4841

Sanjaya, M. I. (2022). Kerelaan Dalam Transaksi Jual Beli Menurut Teks Ayat Dan Hadis Ahkam Jual Beli (Telaah Yuridis Dan Sosiologis). SENTRI: Jurnal Riset Ilmiah, 1(2), 587–595. https://doi.org/10.55681/sentri.v1i2.255

Sholeh, Y. (2023). Konsep Al-Qard Dalam Transaksi tawarruq. El-Iqthisadi Jurnal Hukum Ekonomi Syariah Fakultas Hukum Dan Syariah, 143–156. https://doi.org/10.24252/el-iqthisady.vi.42345

Shuib, M. S., Sulaiman@Mohamad, A. A., & Mohamad, M. T. (2011). Pembiayaan Perumahan Secara Islam Di Malaysia: Analisis Kelebihan Produk Berasaskan Musharakah Mutanaqisah Di Kuwait Finance House Malaysia Berhad (KFHMB). Jurnal Teknologi. https://doi.org/10.11113/jt.v55.83

Sudiro, B. A., Ahmar, N., & Ardiansyah. (2022). Murabahah Financing, Musyarakah, Mudharabah, Istishna and Ijarah Against Sharia Banking Profit Sharing. JFBA: Journal of Financial and Behavioural Accounting, 2(2), 40–49. https://doi.org/10.33830/jfba.v2i2.4182.2022

Susanto, D., Sabbar, S. D., & Luthfi, M. (2025). Relevansi dan Implementasi Fiqh Muamalah dalam Transaksi Ekonomi Modern. Sebi : Studi Ekonomi Dan Bisnis Islam, 7(1), 09–18. https://doi.org/10.37567/sebi.v7i1.3390

Tarmizi, M. N. M., Buang, A. H. H., & Daud, M. Z. (2023). Pengoperasian Kontrak tawarruq Dalam Sistem Teras Perbankan Islam di Malaysia. Journal of Contemporary Islamic Law, 8(1). https://doi.org/10.26475/jcil.2023.8.1.07

Yusl, Y., Asni, F., & Ahmad, K. A. (2024). Improvements in the Application of the tawarruq Munazzam Contract in Malaysian Islamic Banking: An Analysis from a Shariah Perspective. International Journal of Religion, 5(6), 741–752. https://doi.org/10.61707/jrhv0489

Downloads

Published

2025-06-26

Issue

Section

Articles